بررسی تأثیر کشف المحجوب هجویری بر تذکره الأولیاء عطار

این پژوهش با عنوان بررسی تأثیر کشف المحجوب هجویری بر تذکرهالاولیاء عطار تنظیم شده است وهدف تحقیق اثبات اینکه عطار در نگارش تذکره الاولیاء از کشف المحجوب هجویری استفاده کرده و تحت تأثیر برخی از اندیشه¬های مولف آن قرار گرفته و پاره¬ای از مطالب کتاب هجویری را به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم در اثر خویش آورده است و آشنایی با برخی از ویژگی¬های سبکی این دو اثر به خصوص آن قسمت از ویژگی¬های مشترک و نزدیک به هم و شناخت شاخه¬های عرفانی که هر یک از این دو تن به آن تعلق دارند. از آنجا که مطالعاتِ کتابخانه ای مهم ترین روش تحقیق در پژوهش های نظری است، در این پایان نامه نیز ابتدا با استفاده ازکتاب های موجود، به مطالعات مقدماتی پرداخته شد؛به این ترتیب که درآغاز به مطالعه وفیش برداری ازکتاب های خاصی درحوزه ادبیات عرفانی مبادرت گردید، وسپس کتاب کشف المحجوب هجویری و تذکرهالاولیاء عطار مورد مطالعه قرار گرفت، و برجسته ترین ویژگی های زبانی، ادبی و فکری این دو اثرفیش برداری ودسته بندی گردید، ودر نهایت حاصل این تحقیقات به صورتی منسجم به رشت? تحریر درآمد، لازم به ذکر است؛ که برای بدست آوردن اطلاعات بیشتر در این زمینه، از مقالات و مطالب سایت های اینترنتی نیز استفاده شد. در نتیجه این تحقیق و سیر در آراء و اندیشه های حاکم برکشف المحجوب هجویری و تذکرهالاولیاء عطار، با دو تن از نویسندگان بزرگ و آثار منثور آنان در ادبیات عرفانی ایران آشنا می شویم؛ که دارای وجوه اشتراک بسیاری هستند، و عطار در اندیشه های عرفانی خویش تحت تأثیر هجویری قرار گرفته، و کشف المحجوب یکی از بنام ترین منابع تأثیرگذار در تألیف تذکره الاولیاء است. این تأثیرپذیری هم در حوز? واژگان و جملات بوده است وهم محتوی. و با مطالعات انجام شده در این رابطه به تشابهات زبانی، ادبی و فکری بسیاری دست یافتیم. علاوه براین موارد به این نتیجه رسیدیم؛که از نظر دورانی نیز اشتراکاتی بین این دو اثر و نویسندگان آنها وجود دارد. و با وجود تعلق آنان به قرن پنجم و هفتم از نظر سبک بیان بسیار به سبک دور? اول نثر فارسی یا سبک سامانی نزدیک اند، که دلیل آن را باید موضوع مشترک این کتاب ها دانست؛که در تصوف و شرح و تحلیل آراء و اندیشه های صوفیان هستند. کلیدواژها : تأثیر، هجویری، کشف المحجوب، عطار، تذکرهالاولیاء.